De Nederlandse automarkt bevindt zich in een belangrijke fase. Elektrische voertuigen (EV’s) winnen snel aan populariteit, en dankzij innovaties van bedrijven zoals Tesla is de transitie naar duurzaam rijden in een stroomversnelling gekomen. Toch zijn er grote uitdagingen die een succesvolle overgang bedreigen: een achterblijvende laadinfrastructuur, onzekerheid over subsidies en regelgeving, en een verouderd wagenpark. Volgens Kjeld Riegen, CEO van VOYAH Benelux, ligt de toekomst van mobiliteit in de combinatie van slimme overheidsmaatregelen en innovaties vanuit de industrie. Maar is Nederland klaar om die toekomst te omarmen?
Opvallend is dat kleinere voertuigen terrein winnen, vooral in het B- en C-segment. “Niet het A-segment, dit aanbod is nu mede door de overheid geminimaliseerd vanwege de grote impact van BPM op auto’s in deze categorie. Het B- en C-segment zijn daarentegen markt bepalend,” merkt Riegen op. Het B-segment omvat compacte auto’s zoals en hatchbacks, terwijl het C-segment zich richt op gezinsauto’s, waaronder middenklassers en SUV’s. Deze categorieën bieden een goede balans tussen prijs, ruimte en functionaliteit, wat ze aantrekkelijk maakt voor een breed publiek. Hoewel auto’s in het A-segment – zoals stadswagens – steeds minder worden aangeboden, blijft er vraag naar betaalbare en efficiënte oplossingen. SUV’s zijn ondertussen de populairste keuze geworden en hebben traditionele modellen zoals sedans en stationwagons grotendeels vervangen. Dit komt niet alleen door hun veelzijdigheid en ruimte, maar ook door kenmerken als een hoge instap, rijcomfort en een stoer uiterlijk. Alternatieven zoals MPV’s vormen in Nederland nog een klein, met name zakelijk, segment.
De kracht van elektrisch rijden
Waarom stappen steeds meer Nederlanders over op elektrisch rijden? Volgens Riegen spelen kosten, milieu-impact en praktische voordelen een sleutelrol. “De stimuleringsregelingen van de overheid maken het extra aantrekkelijk om de overstap te maken naar elektrisch rijden,” zegt hij. Subsidies, belastingvoordelen (minder BMP en wegenbelasting) en een lagere bijtelling voor zakelijke rijders maken EV’s aantrekkelijk. Dit weegt zwaar mee, zeker nu de energieprijzen fluctueren en brandstofkosten voor benzine en diesel op een hoogtepunt staan.
Daarnaast groeit het milieubewustzijn. “Consumenten zijn zich steeds meer bewust van wat hun bijdrage kan zijn in het verminderen van bijvoorbeeld CO2-uitstoot,” benadrukt Riegen. Dit zie je terug in de stijgende verkoopcijfers van EV’s: in 2024 was meer dan een derde van de nieuw geregistreerde auto’s volledig elektrisch, een trend die laat zien dat consumenten daadwerkelijk duurzame keuzes maken. EV’s bieden hier directe voordelen: ze stoten lokaal geen CO2 uit en kunnen bijdragen aan een schonere leefomgeving. Stel je een drukke straat voor waar het zachte fluiten van vogels niet langer wordt overstemd door het geluid van motoren – een toekomst dankzij EV’s realiteit kan worden.
Praktisch gezien zijn EV’s ook steeds aantrekkelijker. Denk aan de mogelijkheid om je auto als thuisbatterij te gebruiken. “Wanneer de auto gebruikt kan worden als thuisaccu, kan de consument in staat worden gesteld om elke zelf opgewekte kilowattuur zelf te gebruiken voor zowel huis als mobiliteit,” legt Riegen uit. Dit biedt niet alleen gemak, maar kan ook helpen om piekmomenten in het elektriciteitsnet op te vangen. Toch blijven er uitdagingen, zoals de afnemende subsidies en de onzekerheid rondom toekomstige regelgeving.
Een nieuwe dynamiek in de automarkt
De verschuiving naar duurzaamheid verandert de automarkt ingrijpend. Een opvallend gevolg hiervan is de afname van mechanische onderdelen in auto’s. “De elektrische voertuigen kennen in de regel minder draaiende delen, waardoor de mechanica in het voertuig afneemt.” Dit heeft gevolgen voor het werk van monteurs: er is minder focus op traditionele mechanische reparaties, maar juist een toenemende behoefte aan kennis van software en regeleenheden. EV’s zijn eigenlijk een soort rijdende computers.
De scherpere prijsstelling van elektrische voertuigen door een breder aanbod en meer concurrentie biedt kansen. “Door de opkomst van meer concurrentie op de markt van elektrische auto’s zien we de prijzen ook meer en meer in lijn komen met de brandstofauto’s,” aldus Riegen. Hierdoor worden EV’s betaalbaarder, wat hun populariteit ten goede komt. Tegelijkertijd kan een verouderd wagenpark de overstap naar duurzamere mobiliteit vertragen. Het zou helpen als de overheid consumenten stimuleert om vaker te kiezen voor nieuwe, efficiëntere voertuigen.
Overbelast stroomnetwerk
Een knelpunt in de groei van EV’s is de laadinfrastructuur. Het Nederlandse elektriciteitsnetwerk raakt overbelast op piekmomenten, wat de uitrol van laadpalen beperkt. Volgens recente cijfers van de netbeheerders zijn er in 2024 al tientallen aanvragen voor nieuwe laadpalen afgewezen vanwege capaciteitsproblemen. Dit benadrukt hoe urgent het is om in oplossingen te investeren, zoals slim laden en meer lokale energieopslag, om de druk op het elektriciteitsnetwerk tijdens piekmomenten te verlichten en de groei van elektrisch rijden te ondersteunen. “De grootste uitdaging is de beschikbaarheid van stroom op de gewenste momenten. We zien landelijk dat het stroomnetwerk overbelast raakt,” zegt Riegen. Oplossingen zoals het stimuleren van eigen laadpalen op niet-eigen grond en voertuigen die als huisbatterij fungeren, kunnen helpen. De functie van EV’s als thuisbatterij kan een belangrijke rol spelen in het balanceren van de netbelasting. Hierdoor kan hernieuwbare energie optimaal worden benut op momenten dat dit gewenst of zelfs noodzakelijk is. Dit stabiliserende effect kan bovendien bijdragen aan een gelijkmatiger energieprijs, doordat vraag en aanbod op het net beter in balans worden gebracht. Een succesvolle implementatie hiervan vraagt echter om duidelijke regelgeving en een actieve rol van de overheid.
De auto van morgen
De toekomst van mobiliteit in Nederland lijkt steeds meer gericht op elektrische en autonome voertuigen. “In zijn algemeenheid zie je dat de autonome systemen steeds beter worden en niet langer exclusief zijn voor de allerduurste auto’s. We zien deze technologie nu ook terug in meerdere segmenten, zoals de Box in het B-segment,” aldus Riegen. Ook de regelgeving evolueert om deze ontwikkeling te ondersteunen. In drukke stedelijke gebieden zijn deelauto’s veelbelovend, terwijl op het platteland de voorkeur voor een eigen auto blijft bestaan. Autonome systemen maken wereldwijd snelle vooruitgang. Niet alleen in China wordt deze technologie op grote schaal toegepast, maar ook in delen van de VS wordt deze al publiekelijk getest en gebruikt.
Duurzame mobiliteit vraagt actie
Voor wie een nieuwe auto overweegt, raadt Riegen aan om goed te vergelijken. “Test de auto, rijd ermee en probeer de auto in de situaties waarin jij deze in de praktijk gaat gebruiken,” adviseert hij. Overweeg een EV voor een langere proefrit om te ervaren hoe gemakkelijk opladen en rijden kan zijn. Naast kostenbesparing biedt elektrisch rijden vaak een hoger comfortniveau dankzij soepele krachtoverbrenging en stille werking.
De transitie naar duurzame mobiliteit is in volle gang. Om deze revolutie niet alleen bij te benen, maar zelfs te leiden, is het essentieel dat consumenten blijven kiezen voor duurzame alternatieven en dat beleidsmakers investeren in een duidelijke langetermijnstrategie. Denk aan het stimuleren van innovatie in laadinfrastructuur en het verlagen van zowel de de aanschafkosten als de gebruiks- en houderschapskosten Door elektrisch rijden voor een zo groot mogelijke groep toegankelijk te maken, kunnen we een nog grotere impact hebben op het verminderen van de lokale CO2-uitstoot.
